Yazar: admin

Yumurta Kalsiyumu Yükseltir mi? Beslenmeden Toplumsal Adalete Uzanan Bir Bakış Bir sabah kahvaltısında tabağımızda duran yumurta, kimimiz için sadece protein kaynağıdır, kimimiz içinse güne başlarken huzurun simgesi. Ancak yumurtanın içinde gizlenen kalsiyum değeri, toplumsal algılardan çok daha fazlasını düşündürür. Yumurta kalsiyumu yükseltir mi sorusu sadece biyolojik bir merak değil; aynı zamanda beslenme, toplumsal cinsiyet rolleri, erişim adaleti ve kültürel alışkanlıklar arasındaki görünmez bağları da gün yüzüne çıkarır. Yumurtanın Kalsiyum Gerçeği Öncelikle bilimsel olarak bakarsak, yumurta yüksek miktarda kalsiyum içermez. Ancak kabuğunda yoğun biçimde bulunan kalsiyum karbonat, doğru şekilde işlendiğinde vücuda doğal bir kalsiyum desteği sunabilir. Yani yumurta doğrudan kalsiyum seviyesini…

Polisitemi Hastası Ne Kadar Yaşar? Farklı Yaklaşımlarla Derinlemesine Bir Değerlendirme Bir konuyu tek bir pencereden değil, birden çok mercekten görmeyi seviyorum. “Polisitemi hastası ne kadar yaşar?” sorusu da tam böyle: Bir yandan soğukkanlı veriler ve klinik çalışmalar, diğer yandan insan hikâyeleri, bakım yükü ve toplumsal etkiler… Gel, bu yazıda hem veri odaklı hem de insan/toplum odaklı iki yaklaşımı yan yana koyalım; birbirini tamamlayan bir resim çıksın. — Polisitemi Nedir? (PV mi, Sekonder mi?) “Polisitemi” şemsiye bir terimdir; en çok konuşulan alt tür, bir miyeloproliferatif neoplazi olan polistemia vera (PV)’dır. Bunun dışında, oksijen düşüklüğü, ilaçlar veya tümörler gibi nedenlerle gelişen sekonder…

Memede Kalsifikasyon: Bedenin Sessiz Mesajlarını Toplumsal Mercekle Okumak Bazen hayat, en sessiz anlarda bile bize bir şeyler anlatır. Sağlıkla ilgili bir sonuç kağıdında “memede kalsifikasyon” yazısını görmek de bu sessiz mesajlardan biridir. Çoğu kişi için ilk anda korku veya belirsizlik yaratabilir, ama aslında bu durumun ne anlama geldiğini, sadece tıbbi değil; toplumsal, duygusal ve hatta kültürel bir çerçevede konuşmak gerekir. Çünkü bedenlerimiz sadece biyolojik yapılar değil, aynı zamanda yaşadığımız toplumun aynalarıdır. Memede Kalsifikasyon Nedir? Memede kalsifikasyon, meme dokusunda kalsiyum birikintilerinin oluşmasıdır. Genellikle mamografi sırasında fark edilir ve çoğu durumda iyi huylu (yani kansere bağlı olmayan) yapılardır. Ancak bazı tipleri, özellikle…

Gümüşhane hangi ilden ayrıldı? Tarihsel arka plan, idari dönüşüm ve güncel tartışmalar “Gümüşhane hangi ilden ayrıldı?” sorusunun kısa cevabı: Trabzon. Osmanlı’nın son yüzyılında Gümüşhane Sancağı, Trabzon Vilayeti’ne bağlıydı; Cumhuriyet’in ilk yıllarında sancak statüsünden çıkarak müstakil bir vilayete dönüştü. Bu dönüşüm, 20 Nisan 1924 tarihli 491 sayılı kanun sonrasında 1925’te hayata geçti ve Gümüşhane; Bayburt, Kelkit, Şiran ve Torul ilçeleriyle birlikte il statüsüne kavuştu. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Osmanlı’dan Cumhuriyet’e: Sancaktan vilayete 19. yüzyıl idari düzenlemeleriyle Trabzon Vilayeti kurulduğunda, vilayetin sancakları arasında Gümüşhane de yer alıyordu. 1869 tarihli salnameler, Trabzon’un dört ana sancağından birinin Gümüşhane olduğunu teyit eder. Bu dönem, Doğu Karadeniz iç havzasının…

Gümüşhacıköy Sallar Köyü Alevi mi? Kimlik, Güç ve Toplumsal Aidiyetin Siyaseti Bir siyaset bilimci olarak, toplumsal düzeni anlamaya çalışırken en çok üzerinde durduğum olgulardan biri “aidiyet”tir. Çünkü kimlik, yalnızca bireyin kendini nasıl tanımladığıyla değil, aynı zamanda iktidarın onu nasıl tanımladığıyla da ilgilidir. Gümüşhacıköy Sallar Köyü Alevi mi? sorusu bu anlamda yalnızca bir inanç sorgusu değil; Türkiye’nin tarihsel, kültürel ve siyasal yapısında kimliklerin nasıl konumlandığını anlamak için derin bir pencere açar. Bir köyün inanç kimliği, yalnızca dini aidiyet değil, aynı zamanda toplumsal güç dengelerinin bir yansımasıdır. Kimlikten Güce: Devlet ve İnanç Toplulukları Türkiye’de köylerin dini ve kültürel aidiyetleri, çoğu zaman yalnızca…

Cassowary Neden Tehlikeli? Ekonomik Bir Bakışla Güç, Kıtlık ve Denge Bir ekonomist olarak her zaman şu soruyla başlarım: “Kaynaklar sınırlıysa, güç nasıl paylaşılır?” Cassowary, doğanın bu soruya verdiği en etkileyici yanıtlarından biridir. İlk bakışta rengarenk tüyleriyle tropik bir kuş gibi görünse de, Cassowary dünyanın en tehlikeli kuşu olarak bilinir. Bu durum, yalnızca biyolojik bir olgu değil, aynı zamanda ekonomik bir metafordur: Güç, dengesiz dağıldığında hem bireysel hem de toplumsal refahı tehdit eder. Bu yazıda “Cassowary neden tehlikeli?” sorusunu yalnızca biyolojik bir düzlemde değil, piyasa dinamikleri, karar teorisi ve refah ekonomisi çerçevesinde ele alacağız. Çünkü bazen ekonomiyi anlamak için borsaya değil,…

Kapana Ne Demek? Bilimsel Merakla Başlayan Bir Yolculuk Hepimizin günlük hayatta sıkça duyduğu bazı kelimeler vardır ama üzerinde pek düşünmeyiz. “Kapana” da bunlardan biri. İlk duyduğumuzda kulağa oldukça sıradan gelebilir; oysa bu kelime hem dilbilimsel hem de davranışsal bilimler açısından düşündüğümüzde, çok daha derin anlamlar barındırır. Peki, kapana tam olarak ne anlama gelir? Neden insanlık tarihi boyunca “kapana kısılmak” ifadesi hem fiziksel hem de psikolojik düzeyde bu kadar yankı uyandırmıştır? Gelin, bu sorulara bilimsel bir merakla yaklaşalım. Kapana: Kelimenin Kökeni ve Anlam Alanı “Kapana” kelimesi Türkçede genellikle “tuzağa düşmek” veya “çıkışsız bir duruma sıkışmak” anlamlarında kullanılır. Dilbilimsel olarak kökü “kapan”…

Kanun-ı Evvel: Bir Takvim Teriminden Geleceğe Uzanan Yolculuk Merakla Başlayan Bir Beyin Fırtınası Bazı kelimeler vardır ki sadece geçmişi anlatmaz, aynı zamanda geleceğe dair düşüncelerimizi de şekillendirir. “Kanun-ı Evvel” de işte onlardan biridir. Osmanlı’dan günümüze uzanan bu eski takvim terimi, aslında sadece bir ay adı değil; zamanın, düzenin ve insanlığın değişen algısının da bir yansımasıdır. Bugün sizlerle birlikte sadece bu kelimenin anlamını değil, aynı zamanda gelecekte zaman kavramını nasıl algılayacağımızı da sorgulayalım. Çünkü belki de geçmişin dilinde saklı olan geleceğin ipuçlarıdır. Kanun-ı Evvel Hangi Ay? Geçmişin Zaman Haritası Rumi Takvimde Kanun-ı Evvel’in Yeri Önce temel bilgiyi netleştirelim: Kanun-ı Evvel, günümüz…

Kaynakların Sınırlılığı ve Çipli Kapının Ekonomisi Bir ekonomist için her seçim, bir fırsat maliyetini temsil eder. Bu, yalnızca piyasada alınan yatırım kararlarıyla sınırlı değildir; gündelik yaşamda da geçerlidir. “Çipli kapı nasıl açılır?” sorusu, yüzeyde teknik bir merak gibi görünse de, aslında modern ekonominin mikro düzeydeki işleyişine dair derin bir metafor sunar. Çünkü çipli bir kapı, erişim, kontrol, güvenlik ve verimlilik arasında kurulan ekonomik dengeyi temsil eder. Çipli Kapı: Güvenliğin Maliyeti, Erişimin Değeri Bir kapının çiple açılması, fiziksel bir anahtardan dijital bir kimliğe geçiş anlamına gelir. Bu dönüşüm, tıpkı ekonomilerdeki dijitalleşme gibi, maliyetlerin ve faydaların yeniden tanımlanmasını gerektirir. Bir işletme, güvenlik…

Direkt Gözlem Nedir? Bilgiyi Doğrudan Görmenin Gücü Giriş: Görmekle Anlamak Arasındaki İnce Çizgi Direkt gözlem, insanın dünyayı anlamlandırma serüveninde en eski ama hâlâ en güçlü yöntemlerden biridir. Görmek, yalnızca bir duyusal eylem değildir; aynı zamanda bilgiyi üretmenin en temel yollarından biridir. Antik Yunan’dan günümüz sosyal bilimlerine kadar uzanan bir süreçte, direkt gözlem, olguları doğrudan deneyimleyerek anlamayı amaçlayan bir yaklaşım olarak şekillenmiştir. Bu yöntemde araştırmacı, herhangi bir aracının veya yorumlayıcı filtrelerin etkisi olmadan, olayları kendi bağlamı içinde izler. Direkt gözlemin amacı, olguların doğal ortamında nasıl gerçekleştiğini anlamak, gözlemlenen davranışların ardındaki anlamı çözümlemektir. Tarihsel Arka Plan: Antik Merakın Modern Bilime Evrimi Direkt…